Hangi Vitamin Eksikliği Uykusuzluk Yapar?
Uyumaya engel, sürekli uyanık kalmaya neden olan yaygın bir uyku bozukluğu: Uykusuzluk. Dinlenememiş, sürekli uyumak isteyen ama uyuyamayan bitkin bir vücut ve buna paralel huzursuz, kazaya açık ruh halleri; uykusuzluğun doğal sonuçları arasında akla ilk gelenler. Başlıca nedenleriyse; yoğun iş temposu, gürültü, gereğinden fazla ışık, aşırı sıcak veya soğuk, stres, yaşanan zorlu bir süreç ve dengesiz beslenme. Yani psikolojik ve nörolojik sebeplerin yanı sıra birtakım besin yetersizliğine bağlı biyolojik durumlar da uyku bozukluğuna yol açabilir. Bu yazıda sıklıkla merak edilen “Vitamin eksikliği uykusuzluk yapar mı?”, “Uykusuzluk hangi vitamin eksikliğinden olur?” ve “Uyku kalitesi için hangi vitamin?” sorularının yanıtlarını bulabilirsiniz.
Vitamin Eksikliği Uykusuzluk Yapar mı?
Vitaminler vücudun kendini yenilemesi, geliştirmesi ve enerji üretmesi için gerekli temel organik bileşiklerdir. Yetersiz alındığı durumlarda birtakım hastalıklarla karşılaşmak olasıdır. Genellikle hayvansal gıdalarla tahıllarda bulunan bazı vitaminlerin eksikliği de metabolizmanın en önemli gereksinimlerinden biri olan uyku düzenini bozabilir.
Hangi Vitamin Eksikliği Uykusuzluk Yapar?
Uyku eksikliğine yol açan vitamin eksikliklerinin bazıları şunlardır:
- B12 Vitamini (Kobalamin): DNA sentezi, enerji üretimi ve merkezi sinir sisteminin işleyişi gibi süreçlerde yer alan temel bir vitamindir.
- D Vitamini (Kalsiferol): Kemik, kas, eklem işleyişinde; sinir sisteminin çalışmasında, bağışıklık sisteminin güçlenmesinde ve de kansızlığa karşı D vitamininin rolü büyüktür.
- B6 Vitamini (Piridoksin): Bağışıklık sistemi ve enerji metabolizması üzerinde etkilidir, kırmızı kan hücreleri oluşumuna katkıda bulunur.
- B2 Vitamini (Riboflavin): Karbonhidrat, protein ve yağların metabolizmasında görev alan etkin bir düzenleyicidir.
Uykusuzluk Ne Gibi Hastalıklara Yol Açar?
Uykusuzluk; kalp rahatsızlıkları, diyabet, obezite, depresyon, bunama, hipertansiyon, insülin direnci ve beyin damar hastalıkları riskini artırabilir. Bu rahatsızlıkların dışında sürekli yorgunluk hali, herhangi bir konuya odaklanmaya engel olduğu gibi hafızayı da olumsuz etkileyebilir. Bilişsel yetilerde azalma yaşanabilir. Bunlarla birlikte bu uyku bozukluğunun kaza riskini artırdığı da bilinen bir gerçektir.
Sürekli Uyku Hali Hastalık mıdır? Neyin Belirtisidir?
Sürekli uyku hali, adından anlaşılacağı gibi aşırı uyku ihtiyacı ve istem dışı uyku durumları şeklinde kendini gösteren bir uyku bozukluğudur. Kişi günde 10 saatten daha uzun süreli uykuya ihtiyaç duyar. Bu uyku bozukluğunda da uykusuzluktakine benzer biçimde isteksiz bir ruh hali etkisini gösterebilir ve buna bağlı olarak da gündelik yaşam sekteye uğrayabilir. Rahatsızlığın daha ileri boyutu narkolepsi olarak adlandırılır.
Kalsiyum ve demir eksikliği, kansızlık, depresyon ve stres, sürekli uyku halini tetikleyen belli başlı etkenlerdir. Ayrıca D vitamini ve demir içeren gıdalarla bitkisel takviyeler, sürekli uyku halini aşmaya destek olabilir. Bu aynı zamanda sıklıkla merak edilen “D vitamini eksikliği uykusuzluk yapar mı?” sorusuna yanıt olarak da verilebilir.
B12 Vitamin Eksikliği Uykusuzluk Yapar mı?
Evet, B12 vitamini eksikliği uykusuzluğa neden olabilir. B12 vitamini; beynin ve sinir sisteminin normal fonksiyonlarını sürdürmesi için elzemdir, alyuvarların oluşumunda önemli bir role sahiptir. DNA’yı oluşturur. Kalp ve damar hastalıklarına karşı koruyucudur, bağışıklık sistemini güçlendirir, kansızlığı önler, unutkanlığın önüne geçer. Bu mikro besin öğesinin yukarıda sayılanlar gibi pek çok farklı işlevi vardır.
B12 vitamini eksikliği beyin ve sinir sistemini olumsuz etkileyebilir. Ayrıca yokluğunda halsizlik görüldüğü için uykusuzluğa yol açması da kaçınılmaz olabilir. Uyku döngüsünde önemli rol oynayan serotonin hormonu seviyesini de etkileyen B12 vitamini, neredeyse hiçbir bitkisel gıdada bulunmaz.
Kırmızı et, karaciğer, süt, peynir, yumurta (sarısında daha yoğun) ve balıkta yeterli miktarda B12 vitamini vardır. Bunlar dışında B12 vitamini*,* gıda takviyeleriyle de alınabilir. Sıklıkla merak edilen B12 vitamin uykusuzluk yapar mı sorusu bu şekilde cevaplanabilir.
D Vitamini Eksikliği Uykusuzluk Yapar mı?
Evet, D vitamini eksikliği uykusuzluğa yol açabilir. D vitamini; kalsiyum ve fosfor emilimini düzenler, kansızlığı önler, kas ve sinir sisteminin dengesini sağlar, kemikleri ve bağışıklık sistemini güçlendirir, enfeksiyonlara karşı direnci artırır, serotonin hormonunu düzenler. Benzeri birçok işlevi olan D vitamini, yeni hücre oluşumunda da rol aldığı için hem çocuklar hem yaşlılar için ayrı bir öneme sahiptir. Ayrıca vücudun ihtiyacı olan D vitaminin çoğu, deride güneş ışığı etkisi altında sentezlenir.
D vitamini eksikliği hem menopozun etkisini hem de uykusuzluğu artırdığı için, bu dönemdeki bireylerde daha fazla şikayete neden olabilir. D vitaminin yetersizliğinde; yorgunluk, halsizlik, vücutta genel ağrı, kemik ve eklemlerde ağrı, depresif ruh hali ve bağışıklık sisteminde zayıflamaya bağlı enfeksiyonlara rastlanabilir. (8, 9)
D vitamini balık, (özellikle ton balığı, somon, uskumru) süt, peynir, tereyağı, yoğurt, kefir yumurta, tahıllı gıdalar ve mantarda bulunur. Uykusuzluk hangi vitamin eksikliğinden olur sorusunun yanıtlarından biri olan D vitamini ayrıca gerekli durumlarda gıda takviyeleri yoluyla da alınabilir
Uyku Kalitesi için Hangi Vitamin Kullanılabilir?
Kaliteli bir uyku için B12, D, B6, B2 vitaminleri, size aradığınızı sağlayabilir. Kaliteli bir uyku, sağlıklı bir yaşam için ön koşullardan biridir. Ancak belirtildiği üzere, bazı özel dönem veya durumlarda kimi gıdalara daha fazla ihtiyaç duyabilir. Ayrıca çalışma koşullarından ya da çevresel nedenlerden ötürü gerekli besinlere bazen ulaşmak mümkün olmayabilir. İşte bu gibi koşullarda, hatta günlük akış esnasında kendinize uygun vitamin desteği alabilir; iyi bir uyku için takviye sağlayabilirsiniz. İyilik sağlık ve güzellikle…
